Đã bao giờ bạn tự hỏi, tại sao lại ngày càng có nhiều người trẻ mắc chứng mất ngủ chưa? Hay bản thân bạn là một người trẻ, không có bệnh tật gì thì vì sao lại bị mất ngủ? Với suy nghĩ phổ biến của số đông, mất ngủ là chứng bệnh của người già, nhiều người đang hoang mang khi mình và những người trẻ khác lại lâm vào tình cảnh trằn trọc, thao thức suốt cả đêm. Hãy cùng Goodpm tìm hiểu nguyên nhân nhé!
Mục lục
1. Mất ngủ do bệnh lý
Mất ngủ có thể là triệu chứng của một số bệnh lý và rối loạn sức khỏe khác. Đối với trường hợp mất ngủ liên quan đến bệnh lý, điều quan trọng là xác định nguyên nhân gốc rễ và điều trị tương ứng. Dưới đây là một số bệnh lý phổ biến có thể gây mất ngủ:
- Rối loạn lo âu và trầm cảm: Rối loạn lo âu và trầm cảm thường đi kèm với rối loạn giấc ngủ như mất ngủ, khó ngủ, thức giấc giữa đêm hoặc sớm hơn dự kiến. Điều trị căn bệnh gốc và quản lý tâm lý thông qua tư vấn và thuốc có thể cần thiết.
- Bệnh lý thần kinh: Một số bệnh lý thần kinh như hội chứng chân rừng, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer và tổn thương não có thể gây mất ngủ. Điều trị tập trung vào điều trị căn bệnh gốc và quản lý triệu chứng.
- Bệnh lý tuyến giáp: Rối loạn chức năng tuyến giáp như tăng hoạt động tuyến giáp (tăng thyroxine) hoặc giảm hoạt động tuyến giáp (giảm thyroxine) có thể gây mất ngủ. Điều trị tập trung vào điều chỉnh hoạt động tuyến giáp bằng thuốc hoặc liệu pháp khác.
- Rối loạn hô hấp trong giấc ngủ: Rối loạn như ngừng thở trong giấc ngủ (apnea giấc ngủ) hoặc rối loạn chuyển hóa oxit carbon trong cơ thể có thể gây gián đoạn giấc ngủ và mất ngủ. Điều trị tùy thuộc vào loại rối loạn, từ việc thay đổi lối sống đến việc sử dụng máy tạo áp lực dương (CPAP) hoặc thiết bị hỗ trợ hô hấp khác.
2. Thói quen sống thiếu lành mạnh gây mất ngủ
Thói quen sống thiếu lành mạnh bao gồm giờ giấc sinh hoạt thất thường, lười vận động. Ngoài ra tiêu thụ quá nhiều caffeine có trong cà phê, trà, nước ngọt có ga và một số thức uống khác có thể gây kích thích hệ thần kinh và gây khó ngủ. Hạn chế tiêu thụ caffeine trong buổi chiều và tối để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Thực đơn không lành mạnh ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ. Ăn quá nhiều thức ăn nhanh, thức ăn chứa nhiều đường, chất béo và muối có thể gây khó tiêu hóa và gây khó ngủ. Thay vào đó, tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ, rau quả và nguồn protein tốt để duy trì một chế độ ăn lành mạnh.
Hoạt động vận động mạnh, làm việc căng thẳng hoặc sử dụng điện tử (điện thoại, máy tính bảng, TV) trước giờ ngủ có thể kích thích não bộ và gây rối loạn giấc ngủ. Hạn chế hoạt động này ít nhất 1-2 giờ trước khi đi ngủ.
Thiếu hoạt động thể chất có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ. Tập thể dục đều đặn giúp cơ thể mệt mỏi và chuẩn bị sẵn sàng cho giấc ngủ. Ngoài ra ánh sáng chói, tiếng ồn, nhiệt độ không thoải mái và một giường không thoải mái có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Tạo một môi trường ngủ yên tĩnh, tối và thoáng mát để tạo điều kiện tốt cho giấc ngủ.
Tham khảo thêm bài viết này có thể giúp bạn cải thiện giấc ngủ:
Làm thế nào để có giấc ngủ ngon
3. Lựa chọn thực phẩm như thế nào để cải thiện tình trạng mất ngủ
Để cải thiện giấc ngủ, hãy tập trung vào chế độ ăn uống lành mạnh. Hãy ăn một khẩu phần cân đối chứa đủ chất dinh dưỡng, bao gồm rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu protein và chất xơ. Đồng thời, hạn chế tiêu thụ caffeine và thức ăn kích thích trong buổi tối để giúp cơ.
Dưới đây là một gợi ý về một bữa ăn lành mạnh và có thể giúp cải thiện giấc ngủ của bạn:
- Món chính: Đều đặn tiêu thụ nguồn protein như cá, gà, thịt bò không béo hoặc chế phẩm đậu nành, đậu hũ. Nguồn protein giúp cung cấp axit amin tryptophan, một chất góp phần vào việc tạo ra melatonin - hormone giúp điều chỉnh giấc ngủ.
- Rau quả: Kèm theo một phần rau quả tươi, chẳng hạn như xà lách, cà chua, hoặc các loại rau xanh khác. Rau quả giàu chất xơ và vitamin, giúp cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể và tạo cảm giác no.
- Tinh bột: Bổ sung một phần tinh bột phức như gạo nâu, khoai tây, hoặc lạc để cung cấp năng lượng bền vững và duy trì đường huyết ổn định.
Xin nhắc lại tránh các thức ăn có nhiều đường, chất béo và gia vị mạnh trong bữa tối, vì chúng có thể gây rối loạn tiêu hóa và làm khó ngủ. Ngoài ra, hạn chế tiêu thụ caffeine trong buổi chiều và tối để tránh tác động kích thích lên hệ thần kinh.
4. Áp lực công việc sự mất ngủ chúng tôi cho là tri thức
Áp lực ngày càng nặng nề hơn với giới trẻ, đặc biệt là giới trẻ thành thị vì cuộc sống tự lập và trách nhiệm chăm lo cho cuộc sống gia đình. Áp lực công việc có thể ảnh hưởng đáng kể đến giấc ngủ của bạn. Cường độ công việc cao và áp lực liên tục có thể gây căng thẳng, lo lắng và khó chịu, dẫn đến khó ngủ và giảm chất lượng giấc ngủ. Điều này có thể tạo ra một vòng luẩn quẩn, vì khi bạn thiếu ngủ và không được nghỉ ngơi đủ, sự mệt mỏi tích tụ và gây ra thêm áp lực trong công việc.
Nhưng nếu không hy sinh một phần sức khỏe của bản thân thì năng lực ở đâu ra để gây dựng sự nghiệp cho bản thân, cho con cháu. Goodpm cho rằng bạn cần phải đối mặt với áp lực và thừa nhận rằng nó có tồn tại. Việc bạn cần làm đó là thực hiện những thói quen tốt cho sức khỏe sau đây để có thể chiến đấu với cuộc sống:
- Quản lý thời gian: Tạo lịch làm việc hợp lý để có đủ thời gian để nghỉ ngơi và đảm bảo giấc ngủ đủ giấc. Đặt những mục tiêu thực tế và ưu tiên công việc để tránh căng thẳng vì công việc chồng chất.
- Tạo ra một môi trường ngủ tốt: Đảm bảo rằng nơi bạn ngủ yên tĩnh, thoáng đãng và thoải mái. Sử dụng đèn yếu, không gian mát mẻ và giường thoải mái để tạo một môi trường thuận lợi cho giấc ngủ.
- Kỹ năng quản lý stress: Học cách xử lý stress và áp lực công việc bằng các phương pháp thư giãn như yoga, thiền định, tập thể dục, hoặc tìm kiếm hỗ trợ từ bạn bè, gia đình hoặc chuyên gia tâm lý.
- Đặt giới hạn công việc: Hãy biết đặt giới hạn cho công việc và không quá làm việc quá giờ. Tìm thời gian cho bản thân và các hoạt động giải trí, giúp giảm căng thẳng và chuẩn bị tâm lý cho giấc ngủ tốt hơn.
- Thực hiện thói quen ngủ tốt: Tuân thủ lịch trình ngủ đều đặn, tắt các thiết bị điện tử trước khi đi ngủ, tạo một nghi thức trước giờ ngủ (như đọc sách nhẹ nhàng, tắm nước ấm), và duy trì môi trường ngủ thoải mái và yên tĩnh.
Nếu có một tác phẩm nói về vấn đề mất ngủ, Goodpm xin gợi ý “Thao thức” của Aleksandr Kron với bản dịch của Hoàng Hữu Phê.
5. Các điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng đén giấc ngủ
Ngoài các nguyên nhân chủ quan, các điều kiện khách quan cũng ảnh hưởng không nhỏ đến giấc ngủ, bao gồm: tiếng ồn, ô nhiễm,.. Nếu các điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng đến bạn trong một thời gian dài gây mất ngủ trầm trọng, hãy cân nhắc thay đổi nơi ở hoặc gia cố thêm các tấm cách âm cho phòng ngủ nhà bạn.
Ngoài ra, hãy lựa chọn kĩ càng nệm và gối ngủ, những vật dụng không thể thiếu được cho giấc ngủ của bạn. Những loại nệm và gối ngủ có chất liệu nâng đỡ cơ thể hiệu quả, độ đàn hồi tốt, hạn chế lực ép lên cột sống và các khớp xương như memory foam được đánh giá là lí tưởng nhất cho giấc ngủ của bạn.
Nguyên nhân gây ra mất ngủ rất nhiều nhưng chung quy lại đều xuất phát từ những thói quen xấu và sự lơ là của chúng ta đối với sức khỏe. Những người trẻ ở độ tuổi sung mãn nhất nên có một sức khỏe tốt để lao động và cống hiến hết mình. Với những nguyên nhân gây mất ngủ nói trên, Goodpm hi vọng bạn sẽ tìm ra cách loại bỏ chúng trong cuộc sống của mình, để có sức khỏe tốt và những giấc ngủ thật ngon.